Καθώς έφερνα στο μυαλό μου τα παρελθόντα χρόνια και τους κατατρεγμούς που πέρασε ο Βορειοηπειρωτικός Ελληνισμός, μου δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι μέσα από τα τραγικά αυτά γεγονότα θα μπορούσα να καταλάβω πολλά παράλογα που συμβαίνουν στο χώρο μας.
Άκρη, όμως, δεν βρήκα και ούτε μπόρεσα να κατανοήσω αυτόν τον παραλογισμό με τις βαριές αλληλοκατηγορίες και τους ανεπίτρεπτους χαρακτηρισμούς που εκτοξεύονται, ωσάν να είμαστε εχθροί και όχι συμμέτοχοι και συμπάσχοντες σε ένα πρόβλημα που μας βασανίζει όλους και αγωνιζόμαστε, ο καθένας από το δικό του μετερίζι, για την επίλυσή του.
Διαβάζοντας τον ελληνόφωνο Τύπο που εκδίδεται στον βορειοηπειρωτικό χώρο και στην Ελλάδα, με λύπη, διαπιστώνω ότι από τις μεταξύ μας διαμάχες δεν λείπουν παρά οι στρατιωτικές ιαχές, για να καταλάβουμε το… εχθρικό ταμπούρι.
Προσπαθώ να δώσω μια, έστω αληθοφανή, εξήγηση για τα όσα τεκμαίρονται και, ομολογώ, ότι αδυνατώ να ερμηνεύσω γιατί, τελοσπάντων, τόση χολή, τόσο μίσος και τόση εχθρότητα, εκεί που θα έπρεπε να πρυτανεύει η ομόνοια, η αλληλεγγύη, η συναδελφοσύνη, η σύμπνοια, οι αδελφικοί δεσμοί, ο αλληλοσεβασμός και η αλληλοκατανόηση, για ένα θέμα που μας μας απασχολεί όλους και για το οποίο οι προγονικοί αγώνες και οι δικοί μας δεν τελεσφόρησαν και δεν έφεραν τα επιζητούμενα αποτελέσματα. Μήπως και οι δικές μας οι ενέργειες δεν βοηθούν στην πραγμάτωση του εθνικού αυτού στόχου;
Με την ηρεμία που προσθέτει η ηλικία μου και με την πείρα της ζωής που διαθέτω, να θυμίσω, στους νεότερους συμπατριώτες μας, ορισμένα ιστορικά γεγονότα, που σφράγισαν την ιστορία του τόπου μας και, επιπλέον, να θυμηθούμε όλους εκείνους τους μάρτυρες που θυσιάστηκαν για την βορειοηπειρωτική ιδέα.
Να μην ξεχνούμε το αυθόρμητο ξέσπασμα των παππούδων και των πατεράδων μας τον Φεβρουάριο του 1914 με την ανακήρυξη της Αυτονομίας και τη δικαίωση του αγώνα τους. Εάν στην κρίσιμη εκείνη περίοδο πέτυχαν το σκοπό τους ήταν λόγω του γεγονότος ότι συσπειρώθηκαν, άφησαν κατά μέρος τις όποιες διαφορές και συναδελφώθηκαν.
Ορθοφρονούντες αγωνίστηκαν και κέρδισαν. Συναδελφωμένοι τόλμησαν και νίκησαν. Ανάγκασαν και τους κραταιούς της Ευρώπης να αποκαλυφθούν μπροστά στην «αποκοτιά» τους και να αναγνωρίσουν το δίκαιο του αγώνα τους. Εάν διαφορετικά σκέπτονταν, και δεν ομονοούσαν, θα αποτύγχαναν.
Σήμερα, με σεβασμό αναφερόμαστε στην πρωτόγνωρη εκείνη επιτυχία και νοσταλγικά φέρνουμε στη σκέψη μας τα ηρωικά τους κατορθώματα, τα οποία οφείλουμε να τα έχουμε για πρότυπα, για να κρατούν το πνεύμα μας σε εγρήγορση, να θεριεύουν τις ελπίδες μας και να καθοδηγούν τις ενέργειες και τις πράξεις μας.
Αλλά και ύστερα από τη χάραξη των πλασματικών συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, δεκάδες και εκατοντάδες, πριν και μετά από την εγκαθίδρυση του αλήστου μνήμης δικτατορικού καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα, Έλληνες Βορειοηπειρώτες μαρτύρησαν για τις ιδέες τους, την ελληνική τους καταγωγή και τα ελληνικά τους φρονήματα. Φυλακές, εξορίες, θάνατοι, δάκρυα και αίμα πότισαν τη μαρτυρική γη μας.
Αυτά και μόνο είναι αρκετά να μας συνετίσουν και από κοινού συστρατευμένοι να επιδιώκουμε την επίλυση των ποικιλώνυμων προβλημάτων που αναφύονται καθημερινά.
Καιρός είναι να διακρίνουμε το αληθινό από το ψεύτικο, το περιττό από το ουσιώδες. Ψεύτικες, περιττές και ακατανόητες είναι οι μεταξύ μας προστριβές και ανταγωνισμοί. Αντίθετα, αληθινές και ουσιώδεις είναι οι αγαστές και αρμονικές συνεργασίες, η σύμπλευση, αφού συνταξιδιώτες στην ίδια θάλασσα είμαστε. Οι αλληλοδιαμάχες μόνο καταστροφές επέφεραν στην Πατρίδα. Από την αυγή της ελληνικής ιστορίας μέχρι τις μέρες μας σημειώνουμε σωρεία από καταστροφές, οπισθοδρομήσεις και χαλασμούς, εξαιτίας των διενέξεων και των αδελφικών σπαραγμών.
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση διαβάζω στον Τύπο ότι γίνονται μερικά, δειλά, αλλά σταθερά βήματα, και με κάποιον προγραμματισμό από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Παιδείας, για την αναβάθμιση της Παιδείας γενικά στον βορειοηπειρωτικό χώρο και για την παροχή σχολικής και άλλης βοήθειας στα Ελληνόπουλα των μειονοτικών περιοχών. Ο Γεν. Πρόξενος στο Αργυρόκαστρο κ. Ι Ριζόπουλος και ο μορφωτικός ακόλουθος κ. Ν. Γερασιμίδης γνωρίζουν πολύ καλά τα προβλήματα και προσφέρουν ουσιαστικές υπηρεσίες στη μειονότητα.
Η εκτύπωση 24ων τίτλων βιβλίων στην ελληνική γλώσσα και η διανομή τους στον μαθητόκοσμο, η αύξηση των υποτροφιών για τα Βορειοηπειρωτόπουλα, το ξεκίνημα της ενισχυτικής διδασκαλίας, οι αδελφοποιήσεις σχολείων των Ιωαννίνων και της Βορείου Ηπείρου, η παροχή εποπτικών μέσων διδασκαλίας, η δωρεά Η/Υ στους πρωτεύσαντες μαθητές, αποτελούν προσφορά ουσιαστική και βοηθούν στην παραμονή των παιδιών στις πατρογονικές τους εστίες.
Ο κ. Γερασιμίδης είναι εκπαιδευτικός, γνώστης των προβλημάτων. Δάσκαλοι, μαθητές και γονείς περιμένουν να λύσει πολλά εκπαιδευτικά και άλλα προβλήματα, τα οποία για πολλά χρόνια ταλανίζουν την εθνική μειονότητα.
Γνώμη μου είναι, και πιστεύω ότι διερμηνεύω τις επιθυμίες του συνόλου των βορειοηπειρωτικού κόσμου, για να σταματήσουν οι κάθε είδους διενέξεις, για να γίνει μια καινούργια αρχή και νέο ξεκίνημα, είναι ανάγκη να εγκαταλείψουμε τις φιλοπρωτείες και τις μικροφιλοδοξίες, να αποκηρύξουμε τους κομματικούς εναγκαλισμούς που απορροφούν τις δραστηριότητές μας, να ενστερνιστούμε τη μια και μοναδική ιδέα, τη Βορειοηπειρωτική και γι’ αυτή να αγωνιστούμε.
Στην Αθήνα, που ζει και εργάζεται ο μεγαλύτερος όγκος των Βορειοηπειρωτών, να ιδρυθεί ένα κεντρικό όργανο, ένα συντονιστικό σωματείο, το οποίο να επιλαμβάνεται όλων των θεμάτων που απασχολούν και τους ταξιδεμένους Βορειοηπειρώτες και εκείνους που παρέμειναν φύλακες του τόπου τους. Το όργανο αυτό να συντονίζει τις ενέργειες και να επιδιώκει λύσεις και από την Ελλάδα και από την Αλβανία. Οι σύλλογοι και οι αδελφότητες που έχουν ιδρυθεί στην Αθήνα και στην περιφέρεια της Αττικής, να ενδιαφέρονται για ζητήματα χωριανικά, αλλά να έχουν και εκπροσώπους στο κεντρικό συντονιστικό όργανο με λόγο και δράση.
Εξυπακούεται ότι θα πρέπει να υπάρχει στενή και δημιουργική επαφή και επικοινωνία μεταξύ αυτού του οργάνου και της αναβαθμισμένης «Ομόνοιας», τα οποία από κοινού πρέπει να προβάλουν τα αιτήματα και στα διεθνή φόρα και να απαιτούν την απόδοση των κατοχυρωμένων μειονοτικών δικαιωμάτων.
Όλοι μαζί μπορούμε να επιτύχουμε πολλά αρκεί να εγκαταλείψουμε τις μεμψιμοιρίες και τις μωροφιλοδοξίες και να αφοσιωθούμε στην επίτευξη των επιβαλλομένων στόχων.
Ομοψυχία χρειάζεται, συσπείρωση και συστράτευση, να μην αφήσουμε την ιδιαίτερη πατρίδα μας ανοχύρωτη, έρμαιη στην βουλιμία ανθρώπων που επιθυμούν τον αφανισμό της.
Η απόκτηση των ανθρωπίνων, πολιτικών, κοινωνικών, θρησκευτικών, εκπαιδευτικών και άλλων δικαιωμάτων, η περιφρούρηση των περιουσιών μας, που τις εποφθαλμιούν Αλβανοί και ξένοι, μας θέλει ενωμένους, συσπειρωμένους και δυνατούς.
Ας μην περιμένουμε από τους άλλους να μας λύσουν το εκκρεμούντα προβλήματά μας και ας μην θεωρούμε ότι για τα παθήματά μας φταίνε μόνο οι άλλοι. Ένα μεγάλο μοιράδι λαθών και σφαλμάτων ανήκει και σε μας και είναι καιρός πια να το διορθώσουμε.
Να ανασκουμπωθούμε, να αφοσιωθούμε στην κοινή υπόθεση και να αποτινάξουμε τις επικίνδυνες μεθοδεύσεις εις βάρος μας. «Συν Αθηνά και χείρα κίνει». Μαζί με την επίκληση του Θεού για βοήθεια και συμπαράστση, να βοηθήσουμε οι ίδιοι τους εαυτούς μας και την ιδιαίτερη δυστυχισμένη πατρίδα μας.
Υπάρχει ελπίδα, αρκεί να μην βγάζουμε τα μάτια μόνοι μας.
Γράφει: Νίκος Υφαντής